Page 15 - VA01_2021
P. 15

wat ten koste gaat van het groen. Als er
     geen bewakers zijn van het natuurlijke
     evenwicht ontstaat er een onbalans
     tussen de planteneters en hun planten.
     Het resultaat is overbegrazing, die de
     biodiversiteit van een gebied aantast.”

     Compleet soortenpalet
     De wolf heeft vooral een relatie met
     edelhert, damhert en wapiti. De lynx
     heeft het meer voorzien op reeën. Deze
     jaagt bij voorkeur op plekken waar
     gaten in het bos zijn gevallen, waar
     weer licht op de bodem komt, het bos
     zich verjongt, struiken floreren en waar
     weelderige kruiden opkomen. Zonder
     de lynx op deze verjongingsplek eten
     de reeën de voor hen aantrekkelijkste
     planten ertussenuit. Dit betekent dan
     weer dat soorten niet meegroeien en
     zich niet kunnen manifesteren in de
     volgende bosgeneratie. Zo borgt de na-
     tuur door de aanwezigheid van de lynx
     en de wolf soortendiversiteit”, aldus de
     wildbeheerder, die eraan toevoegt dat
     de aanwezigheid van deze roofdieren
     snel wordt opgepikt door de reeën,
     herten en wilde zwijnen. “Ze voelen zich
     op bepaalde plekken of wanneer de wolf
     jaagt, niet langer veilig en zullen op zoek
     gaan naar andere plekken. Tot nu toe
     zien we vooral tijdelijk grotere groepen
     en tijdelijke verplaatsingen bij edelher-
     ten. Dit gebeurt binnen hun leefgebie-
     den. Bij reeën en wilde zwijnen zien we
     vooralsnog geen veranderingen.”
                                        De lynx is volgens Gerrit Jan Spek, naast de wolf, een bewaker van de biodiversiteit in het
     Herstellend vermogen               Europese boslandschap.
     “Dus geef de natuur meer de leiding
     en tegelijkertijd: laten wij haar helpen   et cetera. Zorg dat ze hun plek terugkrij-  lijk te verminderen door afschot/versto-
     de soortendiversiteit van de flora te   gen in onze bossen.” Bijkomend voor-  ring. Eigenlijk een hele simpele aanpak.
     optimaliseren. Veel van onze bossen zijn   deel is volgens Gerrit Jan Spek dat een   Maar zolang we geen lynxen hebben,
     als monocultuur met de functie hout-                                   moeten we de jagers deze rol laten
     productie aangeplant. En de geplante                                   invullen. Jagen, daar waar het bos zich
     boomsoorten, zoals grove den, fijnspar,   ‘In de echte natuur          wil verjongen. En tegen al die spontane
     lariks, eik en beuk, hebben allemaal                                   verjonging kunnen we niet planten.”
     een verzurende werking op de bodem.   bewaken wolf en lynx de
     Deze soortenarmoede met verzurende                                     Houtproductie
     soorten is misschien wel ons grootste   balans tussen de planten       En hoe zit het met houtoogst? Er komt,
     probleem. Door de klimaatsverande-          en hun eters’              bijvoorbeeld vanuit de bouw, steeds
     ring optredende bomensterfte is op dit                                 meer vraag naar hout. Gerrit Jan Spek:
     moment volgens mij de belangrijkste                                    “Wat betreft houtoogst moeten we van
     maatregel: optimaliseer de soortendi-                                  kwantiteit naar kwaliteit. In een biodi-
     versiteit, zowel wat betreft boomsoor-  divers bos vol zit met leven en een stuk   vers bos groeit hout, leven dieren, groei-
     ten alsook struiken, dwergstruiken, krui-  aantrekkelijker is voor de wandelaar,   en vruchten en zo’n bos is het belang-
     den, klimmers, bollen en knollen. Zorg   fietser en ruiter dan de saai aangeplante   rijkste orgaan van onze aarde. Zie die
     als eerste dat op elke plek die geschikt   bomenakker met één boomsoort.  mooie boomstam die je als beheerder
     is voor verjonging alle soorten die spon-                              oogst als een geschenk van de natuur
     taan uit de grond schieten mee kunnen   Jacht                          en wees dankbaar. En datzelfde geldt
     groeien in de volgende bosgeneratie.   Maar we hebben (nog) geen lynx die   voor je jaarlijkse portie brandhout.”
     Dit zijn er meestal al heel veel: ruwe   de soortendiversiteit in de volgende
     berk, zachte berk, lijsterbes, ratelpo-  bosgeneratie borgt. “Het is tijd om te   Tekst en portretfoto: Gerrit Tenkink
     pulier, boswilg, andere wilgensoorten,   handelen en het aanbod aan soorten te   Natuurfoto: Alexas
     vuilboom, braam, framboos, hulst, els,   verhogen en de vraat van de reeën tijde-
     VA-KRANT                                                                          MENS & WERK  |  15
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20